Wskazania Biskupa Świdnickiego na Wielki Tydzień i Triduum Paschalne 2021

Wskazania Biskupa Świdnickiego 
na Wielki Tydzień i Triduum Paschalne 2021

I.      Wstęp

1. Szczególne wyrazy pobożności i formy kultu liturgicznego praktykowane w naszym kraju w czasie świąt paschalnych (jak np. procesje, kaplica adoracji, Grób Pański czy błogosławieństwo pokarmów) mogą być zastosowane w ograniczonym zakresie i skromniejszej formie, przy odpowiedniej staranności i z zachowaniem środków ostrożności i przepisów sanitarnych.
2. Gdy mowa o normach dotyczących uczestnictwa w liturgii świąt paschalnych należy w okresie pandemii zachować jasność co do używanych wyrażeń.
   1. W przypadku korzystania ze środków komunikacji elektronicznej z ostrożnością należy używać (być może najlepiej wcale) wyrażenia „uczestnictwo w liturgii”. Lepszym i jaśniejszym określeniem jest „łączność duchowa”. Należy strzec dosłownego i fizycznego rozumienia uczestnictwa w liturgii, aby wszyscy mieli jasność co do różnicy, jaka zachodzi między byciem na zgromadzeniu, a oglądaniem czy słuchaniem go w mediach. Nauczanie biskupów podkreśla różnicę między uczestnictwem „na żywo”, a łączeniem się przez środki techniczne.[1]
   2. Wyrażenie „Triduum Paschalne” zgodnie z normami Kościoła oznacza czas od Mszy Wieczerzy Pańskiej w Wielki Czwartek aż do wieczora Niedzieli Wielkanocnej[2]. Dlatego należy zachować ostrożność, aby mówiąc „Triduum Paschalne” nie wykluczyć celebracji w dzień Niedzieli Zmartwychwstania.

II.   Zasady dotyczące obowiązku uczestnictwa i dyspens

3. Ogólna zasada, wyrażona w Katechizmie Kościoła Katolickiego, przypomina, że z obowiązku uczestnictwa w Eucharystii w święta nakazane są zwolnione wszystkie osoby „usprawiedliwione dla ważnego powodu (np. choroba, pielęgnacja niemowląt) lub też otrzymali dyspensę od ich własnego pasterza” (KKK 2181).
4. Ważnym powodem, o którym mówi Katechizm, jest samo zagrożenie, które stwarza epidemia, dlatego osoby, które w dobrze uformowanym sumieniu podejmują decyzję o pozostaniu w domu ze względu na zagrożenie epidemią, są zwolnione z obowiązku świątecznej Eucharystii. Nie dotyczy to jednak osób, które zwalniając się z Eucharystii, nie zwalniają się jednocześnie z innych niekoniecznych spotkań i zgromadzeń.
5. Jeśli idzie o celebracje Mszy Wieczerzy Pańskiej w Wielki Czwartek, Liturgii Męki Pańskiej w Wielki Piątek i Wigilii Paschalnej, nie mają one charakteru obowiązkowego, a zatem nieobecność na tych celebracjach nie wiąże się z popełnieniem grzechu i nie potrzeba w tej kwestii dyspensy. Co do obowiązku świątecznego w przypadku Niedzieli Zmartwychwstania obowiązują zwykłe zasady.

III.    Zachowywanie cywilnych przepisów sanitarnych

6. Dla zachowania właściwej liczby uczestników liturgii i uszanowania zaleceń służb sanitarnych duszpasterze powinni dopilnować, aby w czasie nabożeństw nie przekroczyć wskazanych limitów, a tym samym narazić swoje wspólnoty na restrykcje lub powodować zgorszenie społeczne.
7. Duszpasterze powinni zatroszczyć się, aby u wejścia do kościołów działały odpowiednie służby wiernych świeckich, które zadbają o przestrzeganie cywilnych ograniczeń sanitarnych związanych z ilością osób, a także o właściwe odstępy między wiernymi. Nie zawsze wypada, aby taką służbę pełnił kapłan, zwłaszcza gdy ma celebrować liturgię lub gdy może dochodzić do sytuacji spornych.
8. Wypada w ramach odpowiedzialności za miejsce święte wskazać wiernym miejsca przez właściwe znaki, np. umieszczone na ławkach etykiety wskazujące miejsce do siedzenia, które będzie odpowiednio odległe od pozostałych miejsc, aby spełnić wymogi sanitarne. Będzie to uszanowaniem nie tylko zasad panujących w całym kraju, ale przede wszystkim uszanowaniem sumień tych, którzy mają prawo oczekiwać od Kościoła, że mogą się czuć bezpiecznie w przestrzeni sakralnej.
9. Należy dbać o jak najczęstsze sprzątanie i dezynfekowanie przestrzeni świętej. W zakrystiach musi być możliwość obmycia rąk. Obowiązkowo należy umyć ręce przed rozpoczęciem liturgii przy pomocy właściwych środków zapewniających bezpieczeństwo dla siebie i innych. Należy używać wyłącznie ręczników jednorazowych – papierowych. Mycie rąk obowiązuje wszystkich celebrujących i posługujących.
10. Duszpasterze są zobowiązani do sprawdzenia, czy w tabernakulum nie znajduje się zbyt wielka liczba konsekrowanych Hostii, oraz do ich uchronienia przed zepsuciem.
11. Należy jeszcze bardziej dbać o czystość naczyń liturgicznych oraz zmieniać bieliznę kielichową tak często, jak to możliwe. Dotyczy to także ręczniczków do „lavabo” i „vasculum”. W „vasculum” należy zmieniać często wodę, dokonując uprzednio jego obmycia.
12. Zgodnie ze wskazaniami służb sanitarnych szafarze powinni zwrócić szczególną uwagę na zachowanie higieny rąk (po umyciu i odkażeniu rąk należy trzymać je złożone i dotykać nimi tylko tego, co konieczne, unikając dotykania np. złożonymi rękami własnej twarzy w czasie modlitwy).

IV.    Ograniczenia dotyczące procesji i znaków

13. Tradycyjne procesje Wielkiego Tygodnia (procesja z palmami, procesja z Najświętszym Sakramentem w Wielki Czwartek i w Wielki Piątek oraz procesja rezurekcyjna) mogą się odbywać w formie skromniejszej, najlepiej jedynie z udziałem celebransa i asysty, tak aby wierni mogli pozostać na swoich miejscach, gdy wymogi sanitarne domagają się zachowania odstępów.
14. Znak pokoju wypada ograniczyć do skłonu głowy.
15. W czasie pandemii wypada wszelkie pocałunki liturgiczne zastąpić gestem skłonu: ucałowanie ołtarza, księgi, a także wszystkie pocałunki liturgiczne w starszej formie rytu rzymskiego. W Wielki Piątek celebrans sam może ucałować Krzyż.
16. Można powstrzymać się w czasie zaostrzonych rygorów sanitarnych od wykonywania ręką znaku krzyża na ustach podczas przygotowania do słuchania Ewangelii.
17. Duszpasterze powinni rozeznać, czy można bezpiecznie stosować pokropienia liturgiczne. Pokropienie nie musi mieć charakteru rozbudowanego i nie musi oznaczać dotarcia z wodą do każdego uczestnika liturgii, można np. pokropić lud stojąc w miejscu. Jeśli uzna się, że trzeba zaniechać pokropień, wypada w odpowiednim momencie wykonać nad ludem znak krzyża, używając właściwej modlitwy (np. w czasie błogosławieństwa gałązek).

V.   Komunia św. poza celebracjami

18. W czasie epidemii na indywidualną prośbę wiernego należy udzielać Komunii św. poza Mszą, zwłaszcza przy okazji spowiedzi indywidualnej, zgodnie z rozeznaniem duszpasterskim.
19. Istnieje możliwość, aby wierni, którzy łączą się duchowo ze wspólnotą Kościoła poprzez transmisję Mszy świętej za pośrednictwem telewizji, radia lub Internetu, mogli w wyznaczonych godzinach poza liturgią przyjąć Komunię Świętą w kościele, podchodząc pojedynczo w taki sposób, aby zachować normy bezpieczeństwa. Należy pamiętać, że Komunię poza liturgią można przyjąć tylko raz, a od Wielkiego Czwartku aż do wieczora Wielkiej Soboty Komunia poza liturgią jest zabroniona (z wyjątkiem Wiatyku w Wielką Sobotę i Komunii chorych w Wielki Piątek).

VI.    Zasady dotyczące wspólnot kapłańskich, seminaryjnych i zakonnych oraz kapłanów w izolacji

20. Wspólnoty seminaryjne, zakonne i kapłańskie mają zgodę na celebracje Mszy Wieczerzy Pańskiej w Wielki Czwartek, Liturgii Męki Pańskiej w Wielki Piątek i Wigilii Paschalnej we własnych kaplicach w pełniejszym wymiarze, jeśli nie biorą w nich udziału osoby z zewnątrz (nie licząc celebransa w niekleryckich wspólnotach zakonnych). Jeśli warunki na to pozwalają, a celebrans nie przychodzi z zewnątrz, w tych wspólnotach może odbyć się pełna liturgia, ponieważ obostrzenia co do liczby uczestników, dystansu między osobami i inne nie dotyczą mieszkańców jednego domu.[3]
21. Kapłani poddający się izolacji lub kwarantannie, mogą sprawować Eucharystię poza miejscem świętym, w godnym miejscu. Nie ma możliwości samodzielnego sprawowania bez udziału wiernych Liturgii Męki Pańskiej i Wigilii Paschalnej. Kapłanom będącym w izolacji pozostaje w tych wypadkach duchowa łączność drogą transmisji i duchowa Komunia (jeśli nie otrzymują Komunii chorych w Wielki Piątek lub Wiatyku w Wielką Sobotę). Osoby duchowne nie mogące uczestniczyć w Liturgii Męki Pańskiej są objęte obowiązkiem odmówienia Nieszporów, a ci, którzy nie mogą uczestniczyć w Wigilii Paschalnej mają obowiązek odmówienia sobotniej Komplety oraz Godziny czytań Niedzieli Wielkanocnej. Z tych godzin zwolnieni są jedynie ci, którzy uczestniczą w Liturgii Męki Pańskiej i Wigilii Paschalnej[4], uczestnictwo zaś powinno być tutaj rozumiane dosłownie i nie oznacza łączności duchowej przez media.

VII. Zasady dotyczące koncelebransów

22. Stolica Apostolska wskazała, aby tam, gdzie panują większe obostrzenia, starać się ograniczać koncelebrację.[5]
23. W czasie epidemii Komunia koncelebransów powinna odbywać się w taki sposób, aby tylko jedna osoba spożywała Krew Pańską bezpośrednio z kielicha, ta sama osoba również powinna przygotowywać kielich i dokonywać puryfikacji naczyń.

VIII. Zasady dotyczące sakramentu pojednania

24. Chociaż właściwym miejscem sprawowania spowiedzi jest konfesjonał (KPK kan. 964 § 1-2), to z uzasadnionej przyczyny spowiedź może się odbyć poza konfesjonałem (KPK kan. 964 § 3). W obecnych warunkach można sprawować ten sakrament np. w kościele, w kaplicy, w zakrystii, w sali katechetycznej, w biurze parafialnym lub w innym godnym miejscu, pozwalającym na zachowanie prywatności i zasad bezpieczeństwa.
25. Osoby, które ze względu na epidemię, nie mogą przystąpić tymczasowo do spowiedzi, powinny skorzystać z możliwości, jakie daje prawo kościelne w tym zakresie. Kodeks Prawa Kanonicznego (kan. 960) wyraźnie wskazuje, że w razie niemożliwości fizycznej obecności penitenta stosuje się inne drogi pojednania, a nie spowiedź. Kodeks Prawa Kanonicznego w kan. 916 wskazuje, że zawsze ilekroć istnieje poważna racja i nie ma sposobności wyspowiadania się, wtedy dla usposobienia duszy do stanu łaski wierny „jest obowiązany wzbudzić akt żalu doskonałego, który zawiera w sobie zamiar wyspowiadania się jak najszybciej”. Katechizm Kościoła Katolickiego objaśnia, że „żal, który wypływa z miłości do Boga miłowanego nade wszystko, jest nazywany żalem doskonałym lub żalem z miłości (contritio). Taki żal odpuszcza grzechy powszednie. Przynosi on także przebaczenie grzechów śmiertelnych, jeśli zawiera mocne postanowienie przystąpienia do spowiedzi sakramentalnej, gdy tylko będzie to możliwe” (KKK 1452). Zawsze należy pamiętać, że uzyskane w ten sposób odpuszczenie grzechów jest związane z obowiązkiem ich wyznania podczas najbliższej możliwej okazji do spowiedzi, pod karą wpadnięcia na nowo w grzech śmiertelny.
26. Okres pandemii nie może stać się usprawiedliwieniem dla nadużyć związanych z sakramentem pojednania, których szczególnie trzeba się wystrzegać, np.:
    1. nie wolno w sposób nieuprawniony korzystać z rozgrzeszenia ogólnego. „Kapłan może udzielić ogólnego rozgrzeszenia po ogólnej spowiedzi tylko wtedy, gdy indywidualna spowiedź jest niemożliwa, mianowicie: w niebezpieczeństwie śmierci; penitentom innej narodowości przebywającym w Polsce, z którymi nie może się̨ porozumieć z powodu braku znajomości języka[6]. Spowiedź ogólna nie zwalnia od obowiązku indywidualnego wyznania grzechów ciężkich”[7]. To znaczy, że grzechy ciężkie, odpuszczone w ramach spowiedzi z rozgrzeszeniem ogólnym, należy wyznać na najbliższej spowiedzi indywidualnej, pod sankcją zaciągnięcia nowego grzechu ciężkiego
    2. nie jest możliwa spowiedź przez środki komunikacji elektronicznej (np. telefon, komunikator internetowy itp.). Stolica Apostolska nigdy nie zezwoliła na spowiedź przez telefon, a wszystkie dotychczasowe wypowiedzi wyraźnie zakazują spowiedzi „na odległość[8] i wskazują, że w przestrzeni wirtualnej „nie ma sakramentów”[9];
    3. zakazana jest publiczna spowiedź z indywidualnych grzechów, potępiona już przez papieża Leona Wielkiego [10].

IX.  Zasady dotyczące olejów świętych i duszpasterstwa chorych

27. W okresie ograniczonego kontaktu fizycznego można skorzystać z możliwości namaszczenie bez bezpośredniego dotyku, przy użyciu narzędzi, np. bawełnianego patyczka albo jednorazowych rękawiczek ochronnych (zob. kan. 1000 § 2).
28. Komunię św. poza główną celebracją w Wielki Czwartek i Wielki Piątek można zanosić jedynie chorym i umierającym, natomiast w Wielką Sobotę wyłącznie umierającym. Od tej zasady Stolica Apostolska nie udzieliła wyjątków nawet na okres pandemii.

X.   Niedziela Palmowa

29. Zgodnie z zaleceniem Kongregacji, w Niedzielę Palmową w tym roku „upamiętnienie wjazdu Pana do Jerozolimy powinno być obchodzone wewnątrz budynku sakralnego. W kościołach katedralnych należy zastosować drugą formę przewidzianą przez Mszał Rzymski, zaś w kościołach parafialnych, oraz w innych miejscach trzecią.”[11] W Polsce oprócz zwykłej formy drugiej jest jeszcze uproszczona forma druga (z poświęceniem palm), którą można stosować w kościołach naszej diecezji.
30. W drugiej formie i w uproszczonej drugiej formie dla Polski jest możliwość procesyjnego przejścia z palmami od bramy kościoła do prezbiterium kapłana i asysty z „reprezentacją wiernych”.[12] W czasie pandemii procesja ta powinna mieć wymiar skromny, z udziałem jedynie asysty.

XI.    Msza Krzyżma

31. Msza Krzyżma odbędzie się w Katedrze Świdnickiej w Wielki Czwartek o godz. 10.00 w wąskim gronie prezbiterów; podczas tej celebracji księża odnowią przyrzeczenia kapłańskie. Szczegóły w oddzielnym komunikacie skierowanym do księży. 

XII. Msza Wieczerzy Pańskiej

32. Zgodnie z przepisami kościelnymi kapłani otrzymują w tym roku zezwolenie na powtórzenie Mszy Wieczerzy Pańskiej dla dobra wiernych, nawet w godzinach porannych, tylko dla tych wiernych, którzy w żaden sposób nie mogą wziąć udziału we Mszy wieczornej.[13]
33. W okresie pandemii w tym dniu kapłanom wyjątkowo zezwala się na odprawienie Mszy św. bez udziału ludu, jeśli zachodzi taka konieczność[14].
34. Obrzęd obmycia nóg, który zawsze jest opcjonalny, należy w tym roku pominąć.
35. Jeśli to możliwe, wypada zachować tradycyjną kaplicę adoracji w Wielki Czwartek.
36. Tam, gdzie względy sanitarne pozwalają na poprowadzenie procesji, można ją urządzić, przechodząc do kaplicy adoracji w uproszczonej formie.

XIII. Wielki Piątek Męki Pańskiej

37. W Wielki Piątek odbywa się doroczna zbiórka ofiar na Boży Grób w Jerozolimie.
38. Wypada podtrzymać tradycję urządzania Grobu Pańskiego, rezygnując jednak z okazałej dekoracji, gdyby stanowiło to poważną niedogodność. Należy bardziej wyeksponować i oświetlić monstrancję niż figurę Chrystusa leżącego w grobie. Należy też dbać, aby wystawiony Najświętszy Sakrament znajdował się w godnym i bezpiecznym miejscu, oraz aby dekoracja nie odciągała uwagi od Chrystusa obecnego w Eucharystii.
39. Liturgię Męki Pańskiej sprawuje się jak zwykle według schematu podanego w Mszale rzymskim (s. 133-147), uwzględniając następujące wskazania wynikające z panującej epidemii:
    9. W modlitwie powszechnej po 9. wezwaniu należy dołączyć specjalne wezwanie wraz z oracją końcową, zatwierdzone dla Polski przez Kongregację Kultu Bożego w r. 2020 (podane w załączniku).
    10. Zalecana jest pierwsza forma wniesienia Krzyża i odsłonięcie jego ramion w prezbiterium.
    11. Podczas Adoracji Krzyża tylko przewodniczący może dokonać oddania czci przez pocałunek. Pozostali adorują Krzyż przez podejście i przyklęknięcie lub skłon, z zachowaniem odpowiedniej odległości między uczestnikami. Należy pouczyć wiernych, by nie całowali Krzyża.
    12. Jeśli celebracja jest transmitowana, to z myślą o osobach łączących się z domów, celebrans na zakończenie adoracji powinien podnieść Krzyż i tak go trzymać przez pewien czas w milczeniu, aby wierni mogli oddać duchowo cześć Krzyżowi przez przyklęknięcie.
    13. Należy pozostawić krzyż i świece w prezbiterium, aby wierni mogli adorować krzyż z właściwej odległości. W okresie epidemii zakazuje się adoracji przez ucałowanie i dotykanie.
40. Wypada zorganizować nocną adorację Najświętszego Sakramentu w Wieki Piątek, aby wierni mogli przeżywać w odpowiednio małej grupie tajemnicę paschalną.

XIV. Wielka Sobota

41. Tradycyjne błogosławienie pokarmów może być sprawowane, ale należy ściśle stosować wymagane ograniczenia sanitarne; decyzja w tej sprawie należy do proboszcza.
42. Można umożliwić wiernym w Wielką Sobotę adorację Najświętszego Sakramentu przy tzw. Grobie Pańskim. Tego dnia istotnie Kościół w milczeniu trwa przy Chrystusie leżącym w grobie; jeśli więc odwołano błogosławienie pokarmów, adoracja w głębszej ciszy może stać się jeszcze bardziej skuteczna i owocna.

XV. Wigilia Paschalna

43. Wigilię Paschalną należy sprawować w kościołach parafialnych; można także, jeśli potrzeba duszpasterska tego wymaga, także w kościołach filialnych, z zachowaniem pory nocnej.
44. W przygotowaniu Wigilii Paschalnej należy uwzględnić następujące ograniczenia:
    1. Liturgia zaczyna się wewnątrz kościoła.
    2. Do poświęcenia ognia można użyć zwykłej świecy (nie paschalnej).
    3. O ile to możliwe, wypada normalnie pobłogosławić wodę i zastosować pokropienie w ograniczonej formie.
    4. Procesję rezurekcyjną po Wigilii Paschalnej można odprawić w skromniejszej formie, z zachowaniem obowiązujących ograniczeń, nawet we wnętrzu kościoła.
45. W liturgii chrzcielnej zawsze należy zachować odnowienie przyrzeczeń chrzcielnych. Chrzty dorosłych katechumenów mogą być sprawowane z zachowaniem środków ostrożności co do kontaktu bezpośredniego. Zgodnie z tradycją Kościoła mogą one w razie potrzeby być przeniesione na uroczystość Zesłania Ducha Świętego.

XVI. Niedziela Zmartwychwstania

46. W Niedzielę Zmartwychwstania Pańskiego przed pierwszą Mszą poranną może odbyć się skromna procesja rezurekcyjna, z zachowaniem przepisów Mszału i pod warunkiem przestrzegania przepisów i ograniczeń dotyczących ilości i dystansu wiernych.
47. Jeśli proboszcz ze względu na pandemię zdecydował ograniczyć lub odwołać tradycyjne błogosławienie pokarmów, należy zaproponować wiernym obrzęd błogosławieństwa posiłku w domu przed śniadaniem wielkanocnym, zgodnie z Księgą „Obrzędy błogosławieństw dostosowane do zwyczajów diecezji polskich”, t. 2, Katowice 2001, nry 1347-1350.

XVII. Odpusty

48. Penitencjaria Apostolska udzieliła odpustu specjalnego wiernym dotkniętym chorobą zakaźną spowodowaną koronawirusem, a także pracownikom służby zdrowia, członkom rodzin i wszystkim tym, którzy opiekują się osobami zakażonymi. Warunkiem uzyskania takiego odpustu jest brak przywiązania do grzechu oraz duchowa łączność poprzez środki masowego przekazu z celebracją Mszy Świętej, odmawianiem Różańca Świętego, pobożną praktyką Drogi Krzyżowej lub innymi formami pobożności. A także wtedy gdy wierni przynajmniej odmówią Wyznanie Wiary, Modlitwę Pańską i pobożne wezwanie do Najświętszej Maryi Panny, „ofiarując tę próbę w duchu wiary w Boga i miłości wobec swoich braci i sióstr, z wolą wypełnienia zwykłych warunków (spowiedź sakramentalna, komunia eucharystyczna i modlitwa w intencji Ojca Świętego) tak szybko, jak będzie to możliwe”.
49. Dla osób, które ze względu na niemożność uczestniczenia w liturgii, dokonują aktu Komunii duchowej, Kościół przewidział odpust cząstkowy za dołączenie do tego aktu modlitwy „Duszo Chrystusowa”.
50. Korzystanie z łask odpustu udzielanych przez Kościół w czasie pandemii może być wyrazem miłości szczególnie wobec zmarłych ofiar pandemii.

XVIII. Modlitwa o ustanie pandemii

51. Proszę, aby zachować zwyczaj śpiewania „Suplikacji” – na zakończenie liturgii Wielkiego Tygodnia, a także w kolejnych tygodniach epidemii po Mszach Świętych i nabożeństwach.
52. Wypada korzystać – o ile to możliwe – z nowego formularza mszalnego „W okresie pandemii”. Można tego formularza użyć w święta poza Oktawą Wielkanocy. Nie wolno tego formularza stosować w Niedziele Okresu Wielkanocnego i uroczystości.
53. Wszyscy wierni są zaproszeni do trwania na modlitwie w intencji ustania epidemii, szczególnie na Różańcu, wzywając orędownictwa Maryi Niepokalanej i Jej Oblubieńca, św. Józefa, którego Rok Święty obchodzimy; a także Świętych Patronów czasu epidemii, do których należą m.in. św. Sebastian, św. Roch, św. Rozalia z Palermo i św. Rita z Cascii, oraz własnych Świętych Patronów.
54. Kościoły o ile to możliwe powinny zawsze pozostawać otwarte jako miejsca na indywidualną modlitwę, z zachowaniem przepisów sanitarnych odnośnie do liczby zgromadzonych w jednym miejscu.

XIX. Wskazania odnośnie do wiernych pozostających
w domach

55. Osoby, które nie mogą uczestniczyć osobiście w liturgii, nie powinny poddawać się pokusie przygnębienia, ale raczej powinny wzbudzać w sobie ducha wdzięczności za tych, którzy niejako w ich imieniu uczestniczą w sakramentach i za nich się modlą w świętym zgromadzeniu.
56. W okresie ograniczeń wielką wagę ma duchowa łączność z celebracjami transmitowanymi za pośrednictwem środków społecznego przekazu, która chociaż nie jest uczestnictwem w pełnym tego słowa znaczeniu, posiada wielką wartość duchową. Zachęca się osoby łączące się w ten sposób z celebracjami, aby w swoich domach zachować uroczysty charakter tego wydarzenia.
57. Gdy z powodu epidemii nie można wziąć udziału w zgromadzeniu liturgicznym, cennym sposobem jednoczenia się ze wspólnotą jest trwanie na modlitwie liturgicznej Kościoła poprzez sprawowanie Liturgii Godzin, do której zaproszeni są wszyscy wierni, a szczególnie ci, którzy nie mogą uczestniczyć w zgromadzeniach.
58. Szczególnym wyrazem łączności duchowej z Kościołem jest praktyka Komunii duchowej (nazywanej także Komunią pragnienia), do której zachęca się wszystkich nie mogących przystąpić do Komunii sakramentalnej. Akt Komunii duchowej wymaga stanu łaski uświęcającej. Chociaż modlitwa odmawiana przy akcie Komunii duchowej może być dobrana zgodnie z pobożnością wiernych, to Kościół przewidział do aktu Komunii duchowej dołączenie modlitwy „Duszo Chrystusowa” i związał z nią odpust cząstkowy (Wykaz odpustów, nad. 7, s. 56).

† Marek Mendyk
Biskup Świdnicki

Świdnica, 27 marca 2021 r.